ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ 

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ΄ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ 

ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β΄) 

ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2015 

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 

ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) 

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ 

ΘΕΜΑ Α1

Να δώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω όρων:
 α) Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ
β) Χάτι Χουμαγιούν
γ) Ανατολικό Ζήτημα

                                                                                                                     Μονάδες 15 

ΘΕΜΑ Α2

Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση:
 α) Η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) ιδρύθηκε με τη Συνθήκη της Ρώμης (1957).
β) Η διεθνής οικονομική κρίση του 1929 είχε ως συνέπεια τη χρεοκοπία της Ελλάδας (1932).
γ) Η προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού μέσω του Σχεδίου Ανάν κατέληξε σε επιτυχία.
 δ) Στις αρχές του 1956, ο Χρουστσόφ εξήγγειλε την πολιτική της διαφάνειας, η οποία θα συνέβαλλε στην οικονομική ανασύνταξη της ΕΣΣΔ.
 ε) Η επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 οδήγησε στην παραχώρηση του πρώτου Συντάγματος του Ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους .                                   
                                                                                                                       Μονάδες 10

ΘΕΜΑ Β1

Η καταστροφή της Χίου και ο αντίκτυπός της στον υπόλοιπο κόσμο.
                                                                                                                       Μονάδες 12 

ΘΕΜΑ Β2

α) Ποιες ρυθμίσεις περιλάμβανε η συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1913); (μονάδες 5)

 β) Ποια ζητήματα παρέμειναν σε εκκρεμότητα μετά την υπογραφή της παραπάνω συνθήκης και ποια από αυτά ρύθμισε το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (4/17 Δεκεμβρίου 1913);           (μονάδες 8) 

Μονάδες 13 

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

 ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ 

ΘΕΜΑ Γ1

 Αντλώντας στοιχεία από τα κείμενα που σας δίνονται και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να αναφερθείτε:
α) στην κατάσταση της Ελλάδας των αρχών της δεκαετίας του 1830 (μονάδες 10) και β) στις πρώτες προσπάθειες συγκρότησης του ελληνικού κράτους από τον Όθωνα (μονάδες 15).    

 Μονάδες 25 

ΚΕΙΜΕΝΟ Α

 Η κατάσταση στην Ελλάδα κατά την περίοδο της Αντιβασιλείας του Όθωνα (1833-1835) Όταν λοιπόν στις 25 Ιανουαρίου/6 Φεβρουαρίου 1833 φθάνει ο Όθων στην Ελλάδα, συνοδευόμενος από τα τρία μέλη της αντιβασιλείας, τον Armansperg, Maurer και τον Heideck, βρίσκει τη χώρα σε πλήρη αναρχία. […] Η οικονομική κατάσταση ήταν από κάθε άποψη αξιοθρήνητη. Αλλά και γενικά η ταμειακή κατάσταση του κράτους ήταν χαώδης. Έπρεπε να πληρωθούν οι καθυστερημένοι από το 1827 μισθοί των υπαλλήλων, που ως το τέλος του 1832 υπολογίζονταν σε 23.437.413 φοίνικες. Έπρεπε ν’ αποζημιωθούν τα ναυτικά νησιά Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά, για να κινηθεί το εμπόριο. Οι αποζημιώσεις αυτές υπολογίζονταν σε 5 εκατ. φράγκα. Επίσης έπρεπε να εξοφληθούν οι αποζημιώσεις των αγωνιστών, που τις είχε αναγνωρίσει η συνέλευση της Τροιζήνας και που ανέβαιναν σε 9.300.0 00 φρ. Επίσης έπρεπε να καταβληθούν στην Τουρκία αποζημίωση 13.333.333 φρ. για την παραχώρηση της επαρχίας Λαμίας στα όρια του ελληνικού κράτους. Επίσης έπρεπε να εξοφληθούν και μερικές άλλες μικροπιστώσεις. Εκτός από όλες αυτές τις απαιτήσεις, το ελληνικό κράτος έπρεπε ευθύς μετά την εγκατάσταση της αντιβασιλείας ν’ αντιμετωπίσει τις τακτικές δαπάνες της κρατικής μηχανής, της πληρωμής των τόκων του δανείου των 60 εκατ., που υπολογίζονταν σε 3.351.950 φρ., και της υπηρεσίας του χρεωλυσίου που υπολογίζονταν σε 670.390 φρ.

Απόστολος Ε. Βακαλόπουλος, Νέα Ελληνική Ιστορία 1204-1985, Θεσσαλονίκη: ΒΑΝΙΑΣ, 2004 κβ, σσ. 210-211.

ΚΕΙΜΕΝΟ Β

 Η αντιβασιλεία απασχολήθηκε με την εσωτερική οργάνωση του κράτους, η οποία καταστρώθηκε και νομοθετήθηκε κατά το πρότυπο του διο ικητικού οργανισμού και μηχανισμού που λειτουργούσε τότε στη Βαυαρία και στα άλλα μεσαία ή μικρά γερμανικά κράτη κατ’ επίδραση του γαλλικού συγκεντρωτικού διοικητικού συστήματος του 1790 (το νέο ελληνικό διοικητικό σύστημα, κατά βάση, εξακολουθεί να υφίσταται ως σήμερα). Διατήρησε τα 7 υπουργεία που προϋπήρχαν (εξωτερικών, δικαιοσύνης, εσωτερικών, εκκλησιαστικών και εκπαιδεύσεως, οικονομικών, στρατιωτικών,

 ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

 ναυτικών) και πρόσθεσε ως παράρτημα του υπουργείου εσωτερικών το δημοσιονομικόν γραφείον , που ήταν απαραίτητο για την επίλυση των καυτών εποικιστικών προβλημάτων της χώρας . […] Οργανώνει τη δικαιοσύνη και συντάσσει κώδικες. Επίσης προβαίνει στη συστηματική οργάνωση της χώρας ιδρύοντας το Ανώτατον Λογιστήριον , τα κεντρικά και επαρχιακά ταμεία και το Εθνικόν Νομισματοκοπείον. Στην οργανωτική αυτή εργασία πρωταρχικός είναι ο ρόλος του Maurer. Στις 27 Σεπτεμβρίου/9 Οκτωβρίου 1833 ιδρύεται το Ελεγκτικόν Συνέδριον με πρόεδρο τον Γάλλο οικονομολόγο Arthémond de Regny, ο οποίος εργάστηκε με ακαταπόνητο ζήλο για την οργάνωση των οικονομικών του κράτους.

Απόστολος Ε. Βακαλόπουλος, Νέα Ελληνική Ιστορία 1204-1985, Θεσσαλονίκη: ΒΑΝΙΑΣ, 2004 κβ, σσ. 218-219.

ΘΕΜΑ Δ1

Αξιοποιώντας στοιχεία από τα κείμενα που σας δίνονται και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να παρουσιάσετε και να ερμηνεύσετε τη διαφωνία Κωνσταντίνου-Βενιζέλου ως προς τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: α) κατά την κήρυξή του (μονάδες 12) και β) μετά τις προτάσεις της αγγλικής κυβέρνησης , το Φεβρουάριο του 1915 (μονάδες 13). Μονάδες 25 

ΚΕΙΜΕΝΟ Α 

Ο Βενιζέλος είχε έντονους συναισθηματικούς δεσμούς με τη Βρετανία και τη Γαλλία, οι οποίες, μαζί με τη Ρωσία, σχημάτιζαν τις Δυνάμεις της Αντάντ. Όχι μόνο θεωρούσε ότι θα είναι οι νικήτριες Δυνάμεις, αλ λά και ότι θα ευνοούσαν περισσότερο την επίτευξη και των υπόλοιπων εδαφικών προσδοκιών της χώρας. Ο Κωνσταντίνος, αντίθετα, επίτιμος στρατάρχης του γερμανικού στρατού και παντρεμένος με την αδελφή του κάιζερ της Γερμανίας Γουλιέλμου Β΄, έτρεφε μεγαλύτερο σεβασμό προς τις στρατιωτικές ικανότητες των Κεντρικών Δυνάμεων, της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας. […] Τον Ιανουάριο του 1915 ο Γκρέι πρότεινε να παραχωρήσει η Ελλάδα στη Βουλγαρία τις νεοαποκτηθείσες περιοχές της Καβάλας, της Δράμας και των Σερρών, με αντάλλαγμα αφενός τη Βόρειο Ήπειρο και αφετέρου την ακόμα πιο ελκυστική –αν και αόριστη– υπόσχεση «σημαντικών εδαφικών παραχωρήσεων στις ακτές της Μικράς Ασίας», η οποία με τον μεγάλο ελληνικό πληθυσμό της, συνιστούσε σημαντικό στόχο των αλυτρωτικών φιλοδοξιών.

 Richard Clogg, Συνοπτική Ιστορία της Ελλάδας 1770-2000, Αθήνα: Κάτοπτρο, 20032 , σσ. 109-111.

ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

 ΚΕΙΜΕΝΟ Β

Ο Βενιζέλος κατέβαλε τότε όλες τις προσπάθειες να προσανατολίσει τον βασιλιά Κωνσταντίνο και το Γενικό Επιτελείο (οι αρχηγοί του Βίκτωρ Δούσμανης και Ιωάννης Μεταξάς προβάλλουν αντιρρήσεις) προς την Entente και να φέρει την Ελλάδα στο πλευρό της. Πιστεύει πραγματικά ότι ο πόλεμος θα τελειώσει με την νίκη της Entente και ότι η Ελλάδα πρέπει να επωφεληθεί απ’ αυτή την ευκαιρία, για να πραγματοποιήσει τις εθνικές της διεκδικήσεις, αλλά οι στρατιωτικές νίκες των Γερμανών και Αυστριακών σε όλα τα μέτωπα, η αποτυχία της Entente στα Δαρδανέλλια έχουν κάνει εφεκτικούς 1 πολλούς Έλληνες και προ πάντων τη βασιλική οικογένεια. Αυτοί πιστεύουν κιόλας στη γερμανική νίκη.

Απόστολος Ε. Βακαλόπουλος, Νέα Ελληνική Ιστορία 1204-1985, Θεσσαλονίκη: ΒΑΝΙΑΣ, 2004 κβ, σσ. 352-353.

ΚΕΙΜΕΝΟ Γ 

Τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο περίπλοκα όταν τον Φεβρουάριο του 1915, οι Σύμμαχοι της Αντάντ επιχείρησαν την ατυχή εκστρατεία των Δαρδανελλίων. Ο Βενιζέλος ανυπομονούσε να συμμετάσχει […] Ο βασιλιάς, ενώ στην αρχή είχε συμφωνήσει με την ελληνική συμμετοχή, άλλαξε γνώμη επηρεασμένος από την παραίτηση του αρχηγού του ελληνικού Γενικού Επιτελείου, συνταγματάρχη Ιωάννη Μεταξά, μελλοντικού στρατιωτικού δικτάτορα, ο οποίος φοβόταν ότι η Βουλγαρία θα επωφελείτο από οποιαδήποτε ελληνική ανάμειξη.

 Richard Clogg, Συνοπτική Ιστορία της Ελλάδας 1770-2000, Αθήνα: Κάτοπτρο, 20032 , σ. 111.
* Όλα τα κείμενα αποδόθηκαν σε μονοτονικό· διατηρήθηκε ό μως η ορθογραφία τους.

ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 

1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα 1 εφεκτικούς: διστακτικούς, επιφυλακτικούς, συγκρατημένους .

ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ 

θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει.
4. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων.
 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.30 π.μ.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ

Φιλολογικό Φροντιστήριο

Α. Μπακαλάκου – Χ. Φέκκα

Πανελλήνιες 2015 – Ιστορία Γενικής Παιδείας

Απαντήσεις

Ομάδα Πρώτη

ΘΕΜΑ Α1

α) Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ: σχολικό βιβλίο σ. 141à «Τα βασικά όργανα του ΟΗΕ … να αδρανοποιηθεί ο ΟΗΕ».

β) Χάτι Χουμαγιούν: σχολικό βιβλίο σ. 40 à «Ο σουλτάνος είχε ήδη εκδώσει …. Τανζιμάτ (μεταρρυθμίσεων)».

γ) Ανατολικό Ζήτημα: σχολικό βιβλίο σ. 38 à «Ανατολικό Ζήτημα ονομάζεται …. οι Ρώσοι».

ΘΕΜΑ Α2

α à Σωστό

β à Σωστό

γ à Λάθος

δ à Λάθος

ε à Σωστό

ΘΕΜΑ Β1

Σχολικό βιβλίο σ. 26  - 27 à «Την επανάσταση στερέωσαν …. σε όλο τον κόσμο».

ΘΕΜΑ Β2

α) σχολικό βιβλίο σ. 73: «Η ομώνυμη Συνθήκη Ειρήνης …… ελληνορουμανικές σχέσεις».

β) σχολικό βιβλίο σ. 81: «Η Συνθήκη του Βουκουρεστίου ….. ελληνική κυριαρχία».

Ομάδα Δεύτερη

ΘΕΜΑ Γ1

α)

Η Ελλάδα του 1830 ήταν μια χώρα 750.000 κατοίκων, με κατεστραμμένες τις παραγωγικές της υποδομές από τον δεκαετή πόλεμο που είχε προηγηθεί. Διευκρινιστικά το α΄ παράθεμα αναφέρει ότι όταν έφτασε ο Όθωνας και η τριμελής Αντιβασιλεία στην Ελλάδα βρήκαν τη χώρα σε πλήρη αποσύνθεση. Ο εμπορικός στόλος των τριών ναυτικών νησιών, της Ύδρας, των Σπετσών και των Ψαρών, είχε υποστεί σοβαρότατες ζημιές. Οι περισσότεροι ελαιώνες είχαν καταστραφεί και τα εγγειοβελτιωτικά έργα είχαν παραμεληθεί, με συνέπεια οι χείμαρροι να παρασέρνουν τα εύφορα εδάφη. Οι συγκοινωνίες εκτελούνταν με δυσκολία, αφού είχαν αφανιστεί τα υποζύγια και είχαν καταστραφεί πολλές γέφυρες. Επιπροσθέτως, παρόμοια εικόνα χάους παρουσίαζε η οικονομική και ταμειακή κατάσταση της χώρας. Ειδικότερα, η α΄ πηγή εστιάζει στις επείγουσες δημοσιονομικές ανάγκες που άμεσα έπρεπε να αντιμετωπιστούν. Για παράδειγμα, ήταν αναγκαία η καταβολή των δεδουλευμένων μισθών από το 1827 έως το 1832 που υπολογίζονταν σε 23.437.413 φοίνικες και η αποζημίωση 5 εκατομμυρίων φράγκων για τα ναυτικά νησιά Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά ώστε να τονωθεί η εμπορική δραστηριότητα. Παράλληλα, έπρεπε να αποπληρωθούν οι αναγνωρισμένες από τη συνέλευση της Τροιζήνας αποζημιώσεις των αγωνιστών του 1821 (9.300.000 φράγκα) καθώς και οι οικονομικές υποχρεώσεις προς την Τουρκία για την παραχώρηση της Λαμίας. Επιπλέον, εκτός από την εξόφληση ορισμένων μικροπιστώσεων, το ελληνικό βασίλειο άμεσα έπρεπε να διευθετήσει τις τακτικές κρατικές δαπάνες, την πληρωμή των τόκων του δανείου 60 εκατομμυρίων (περίπου 3.351.950 φράγκα) και την υπηρεσία του χρεωλυσίου που ανέρχονταν σε 670.390 φράγκα.

β)

Ο Όθων έφερε μαζί του από τη Βαυαρία και τις άλλες γερμανικές χώρες πλήθος συμβούλων, επιστημόνων και καλλιτεχνών, για να οικοδομήσει τη νέα χώρα σύμφωνα με τα πρότυπα της εποχής, αλλά και του κλασικισμού που δέσποζε στις προτιμήσεις. Ιδιαίτερα, όπως συμπληρώνει και η β΄ πηγή, στο ζήτημα της εσωτερικής οργάνωσης του κράτους, ακολουθήθηκε το γερμανικό και γαλλικό παράδειγμα. Συγκεκριμένα, η διοίκηση οργανώθηκε με βάση το βαυαρικό πρότυπο και το παράδειγμα των μικρών και μεσαίων γερμανικών κρατιδίων με έντονες επιρροές από το γαλλικό συγκεντρωτικό διοικητικό σύστημα του 1790.  Η νομοθεσία, η διοίκηση, η δημόσια εκπαίδευση, οι δημόσιες υπηρεσίες, η πολεοδομία της νέας πρωτεύουσας και τα μνημειακά κτίρια της μαρτυρούν αξιόλογο επιτελείο νομομαθών, οικονομολόγων, στρατιωτικών, αρχιτεκτόνων και καλλιτεχνών. Σε ορισμένους τομείς, κυρίως στη διοίκηση, πέτυχαν το έργο τους. Διευκρινιστικά, το β΄ παράθεμα αναφέρει ότι διατηρήθηκαν τα 7 υπουργεία που προϋπήρχαν ( εξωτερικών, δικαιοσύνηε, εσωτερικών, εκκλησιαστικών και εκπαιδεύσεως, οικονομικών, στρατιωτικών και ναυτικών) ενώ προστέθηκε ω παράρτημα του υπουργείου Εσωτερικών το «δημοσιονομικόν γραφείον» με αρμοδιότητα την αντιμετώπιση των εκρηκτικών εποικιστικών προβλημάτων. Αναφορικά με τη δικαιοσύνη συντάχθηκαν κώδικες. Σε άλλους τομείς, ιδίως στην οικονομία και στην ασφάλεια, δε φάνηκαν ανάλογα αποτελέσματα μολονότι όπως τονίζει και η β πηγή ιδρύθηκαν το «Ανώτατον Λογιστήριον», τα κεντρικά και επαρχιακά ταμεία και το Εθνικό Νομισματοκοπείο και το Ελεγκτικό Συνέδριο με πρόεδρο τον Γάλλο οικονομολόγο Arthemond de Regny που ασχολήθηκε συστηματικά με την βελτίωση των δημοσιονομικών δεδομένων. Η ανεπάρκεια διαθέσιμων κεφαλαίων, η αδυναμία της χώρας να διανείμει τις εθνικές γαίες στους αγρότες, επειδή αυτές ήταν υποθηκευμένες για την εξυπηρέτηση των τοκοχρεωλυσίων των εθνικών δανείων, που είχαν συναφθεί κατά τον Αγώνα, η επιπολάζουσα ληστεία την οποία συντηρούσαν η αλυτρωτική πολιτική και οι άτακτοι του Αγώνα από τους αλύτρωτους ιστορικούς τόπους που είχαν παραμείνει στην Ελλάδα, ο αναλφαβητισμός και η δεισιδαιμονία δεν επέτρεπαν τη χώρα να αναπτυχθεί.

ΘΕΜΑ Δ1

α)

Στον αυστροσερβικό πόλεμο η ελληνική κυβέρνηση έκρινε ότι η Ελλάδα θα έσπευδε να βοηθήσει τη Σερβία μόνο στην περίπτωση κατά την οποία τη χώρα αυτή προσέβαλλε στρατιωτικά η Βουλγαρία. Η γενίκευση όμως του ευρωπαϊκού πολέμου αχρήστευσε τον γνώμονα αυτόν της ελληνικής πολιτικής. Ο Βενιζέλος έκρινε πως η νέα κατάσταση επέβαλλε στην Ελλάδα να διατελεί σε επιφυλακή, εν αναμονή προτάσεων από την Τριπλή Συνεννόηση για την έξοδο της από την ουδετερότητα, στο πλευρό της Αγγλίας και της Γαλλίας, δηλαδή των δυνάμεων τις οποίες θεωρούσε ότι θα υπερίσχυαν στον πόλεμο. Εξάλλου, με τις χώρες αυτές την Ελλάδα συνέδεε και η πίστη στις φιλελεύθερες δημοκρατικές αρχές. Η στάση του Βενιζέλου, σύμφωνα με την α΄ πηγή, οφείλονταν όχι μόνο στους συναισθηματικούς δεσμούς που διατηρούσε με την Γαλλία και τη Βρετανία αλλά και στην πεποίθηση για τη νίκη τους στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο , άρα και την παροχή στήριξης από την Αντάντ για την υλοποίηση της Μεγάλης Ιδέας. Για αυτό πίστευε, όπως επισημαίνει και το β΄ παράθεμα , ότι η Ελλάδα έπρεπε να επωφεληθεί από αυτή την εξέλιξη. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την πρώτη στιγμή προσπάθησε με όλες του τις δυνάμεις να πείσει τον βασιλιά Κωνσταντίνο και το Γενικό Επιτελείο - του οποίου οι αρχηγοί Βίκτωρ Δούσμανης και Ιωάννης Μεταξάς προέβαλλαν αντιρρήσεις – για την ορθότητα της πολιτικής του. Αντιθέτως, όμως,  ο υπουργός Εξωτερικών Γεώργιος Στρέιτ, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και το Γενικό Επιτελείο έκριναν ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να τηρήσει «διαρκή ουδετερότητα» κατά τον Στρέιτ, επειδή θεωρούσαν ότι η ουδετερότητα ήταν απαραίτητη στη χώρα, ύστερα από την πρόσφατη πολεμική περιπέτεια και την εδαφική επέκταση της. Συγκεκριμένα όπως, καταγράφει συμπληρωματικά και η α΄ πηγή, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος ως επίτιμος στρατάρχης του γερμανικού στρατού και διατηρώντας στενούς συγγενικούς δεσμούς με τον Κάιζερ της Γερμανίας Γουλιέλμο Β΄ (είχε παντρευτεί την αδελφή του Σοφία), σεβόταν σε απόλυτο βαθμό τις στρατιωτικές δυνατότητες των Κεντρικών Δυνάμεων.

Εξαιτίας της διαφωνίας στους κόλπους της πολιτικής ηγεσίας της χώρας ξέσπασε πολιτική κρίση, η οποία εκδηλώθηκε την 25η Αυγούστου 1914 με την υποβολή παραίτησης της κυβέρνησης από τον Βενιζέλο, η οποία όμως δεν έγινε δεκτή από τον Κωνσταντίνο.

β)

Η ουδετερότητα της Ελλάδας έγινε ακόμα πιο επικίνδυνη για τη χώρα όταν τον Φεβρουάριο του 1915 η αγγλική κυβέρνηση, εν όψει της επιχείρησης κατά των Στενών που προετοίμαζε, πρότεινε στην Ελλάδα να συμμετάσχει στην επιχείρηση με αντάλλαγμα «σπουδαίες» εδαφικές παραχωρήσεις στα παράλια της Μικράς Ασίας. Το α΄ παράθεμα αναφέρει επεξηγηματικά ότι ήδη από τον Ιανουάριο του 1915 ο Γκρέι πρότεινε να παραχωρήσει η Ελλάδα στη Βουλγαρία τις νεοπροσαρτηθείσες περιοχές της Καβάλας, Δράμας και Σερρών με αντάλλαγμα την παραχώρηση της Βορείου Ηπείρου και την πιο ελκυστική υπόσχεση για σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις στα παράλια της Μικράς Ασίας που αποτελούσε και τον βασικό στόχο του ελληνικού εθνικισμού. Η προσφορά ήταν άκρως δελεαστική για την ελληνική κυβέρνηση. Αποτελούσε συνάμα αγγλική πρόταση προειδοποίηση ότι η Αγγλία δε θα ανεχόταν την Ελλάδα ουδέτερη από τη στιγμή που θα έθετε σε εφαρμογή την επιχείρηση για την εκπόρθηση των Στενών. Ο Βενιζέλος εγκατάλειψε τότε και τους τελευταίους δισταγμούς του για την έξοδο της Ελλάδας από την ουδετερότητα και πρότεινε τη συμμετοχή της στην επιχείρηση των δυνάμεων της Συνεννόησης στην Καλλίπολη. Ο Κωνσταντίνος δεν αποδέχτηκε την πρόταση του πρωθυπουργού και ο Βενιζέλος ήταν αναγκασμένος να παραιτηθεί. Συμπληρωματικά το κείμενο γ΄ εστιάζει στις περιπλοκές που ανέκυψαν μετά την έναρξη των επιχειρήσεων στα Δαρδανέλλια. Ειδικότερα, ενώ ο Βενιζέλος ανυπομονούσε να λάβει μέρος η Ελλάδα στις επιχειρήσεις , ο βασιλιάς αν και συμφώνησε αρχικά, άλλαξε γνώμη επηρεασμένος από την παραίτηση του αρχηγού του ελληνικού Γενικού Επιτελείου (συνταγματάρχη Ιωάννη Μεταξά) ο οποίος φοβόταν την εμπλοκή της Βουλγαρίας από ενδεχόμενη ελληνική ανάμειξη. Εξάλλου, οι στρατιωτικές νίκες των Γερμανών σε όλα τα μέτωπα και η αποτυχία των Αγγλογάλλων στα Δαρδανέλλια  και η πίστη των φιλοβασιλικών στη νίκη της Γερμανίας έκαναν ακόμα πιο διστακτικούς πολλούς Έλληνες και ειδικότερα την βασιλική οικογένεια στο ενδεχόμενο σύμπλευσης με την Αντάντ.